top of page

Πρωτοπρεσβύτερου π. Θωμά Α. Βαμβίνη: Εὔκολη μετάθεση εὐθυνῶν - Παιδεία μέ ἀνθρώπινη ἀλληλεπίδραση

Δημοσιεύτηκε: Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2023.

Εὔκολη μετάθεση εὐθυνῶν

Στά προβλήματα πού παρουσιάζονται στήν παιδεία πού προσφέρεται στά παιδιά καί τούς νέους, πολύ συχνά παρατηρεῖται μιά μετάθεση εὐθυνῶν. Πάντα φταῖνε κάποιοι ἄλλοι. Δέν φταίει τό Κράτος, οὔτε οἱ γονεῖς, οὔτε οἱ Ἐκπαιδευτικοί. Τά τελευταῖα χρόνια φταῖνε τά τάμπλετ καί τά κινητά τηλέφωνα, παλαιότερα φταίχτης ἦταν ἡ τηλεόραση. Τό πιό εὔκολο εἶναι νά μεταθέσης τήν εὐθύνη σέ κάποιον ἤ μᾶλλον σέ κάτι πού δέν μπορεῖ νά ἀντιδράση ἤ νά διαμαρτυρηθῆ γιά τήν ἄδικη κατηγορία. Πῶς νά ἀντιδράση τό τάμπλετ ἤ τό κινητό; Εἶναι ἐργαλεῖα δοσμένα στήν χρήση τῶν ἀνθρώπων, μικρῶν καί μεγάλων. Προφανῶς, γιά τήν παράχρησή τους δέν φταῖνε τά ἴδια, φταίει ὁ χρήστης ἄνθρωπος. Αὐτά χωρίς θέληση «ἐκ φύσεως» δέν εἶναι δυνατόν νά ἔχουν εὐθύνη.Οἱ γονεῖς καί οἱ Ἐκπαιδευτικοί, ὁ καθένας μέ τήν παιδεία του, τόν ψυχικό καί πνευματικό ὁπλισμό του, κάνει ὅ,τι νομίζει καλό ἤ βολικό. (Καί μακάρι τό βολικό νά ἦταν πάντα καί καλό). Δέν μπορεῖ κανείς νά ἀποδώση εὐθύνη γενικά στούς γονεῖς ἤ τούς Ἐκπαιδευτικούς. Γιά νά εἶναι δίκαιος, θά πρέπει νά περιγράψη συγκεκριμένες συμπεριφορές καί κατόπιν νά τίς κρίνη, ὄχι γιά νά κατηγορήση, ἀλλά γιά νά βοηθήση αὐτούς στούς ὁποίους ἀπευθύνεται.Κάτι πού μπορεῖ ἀντικειμενικά νά κριθῆ εἶναι ἡ κεντρική στόχευση τῶν προγραμμάτων σπουδῶν τῶν διδασκομένων μαθημάτων, κυρίως στήν Δημοτική καί Μέση Ἐκπαίδευση, ἡ ὁποία (στόχευση) πρέπει νά ἱκανοποιῆ τήν ἐπιταγή τοῦ ἄρθρου 16 τοῦ Ἑλληνικοῦ Συντάγματος. Αὐτό εἶναι ἕνα κεντρικό θέμα. Χρειάζεται, γιά παράδειγμα, εἰδική ἔρευνα γιά τό κατά πόσο ὁρισμένα ἐπιμέρους νεοείσακτα μαθήματα ἱκανοποιοῦν τήν συνταγματική ἐπιταγή ἤ, ἀκριβέστερα, κατά πόσο δέν ἀντιστρατεύονται τόν συνταγματικό σκοπό τῆς παιδείας, δηλαδή «τήν ἠθική, πνευματική, ἐπαγγελματική καί φυσική ἀγωγή τῶν Ἑλλήνων, τήν ἀνάπτυξη τῆς ἐθνικῆς καί θρησκευτικῆς συνείδησης καί τή διάπλασή τoυς σέ ἐλεύθερoυς καί ὑπεύθυνoυς πoλίτες».Αὐτό εἶναι ἕνα θέμα πού ἀπαιτεῖ εἰλικρινῆ καί νηφάλια ἀντιμετώπιση, χωρίς ἰδεολογικές ἀγκυλώσεις, οἱ ὁποῖες στίς μέρες μας εἶναι ἐμφανέστερες (ἕως προκλητικές) στόν αὐτοπροσδιοριζόμενο ὡς προοδευτικό φιλελεύθερο χῶρο.


Παιδεία μέ ἀνθρώπινη ἀλληλεπίδραση

Ἄς ἔλθουμε στά «ἀνεύθυνα» ἠλεκτρονικά μέσα. Μᾶς προσφέρουν πολλές δυνατότητες. Χρειάζονται, ὅμως, προσοχή, ὄχι μόνον μή τυχόν κάποιο παιδί μπῆ σέ σελίδες ἐπιτηδείων, πού εἶναι ἐνδεχόμενο νά τό παρασύρουν σέ ἀπόψεις ἤ καί ἐνέργειες καταστροφικές. Ἀκόμη καί ἡ καλή χρήση γιά ὠφέλιμα πράγματα, στίς πολύ μικρές ἡλικίες, ἀλλά καί στούς ἐφήβους, ἔχει βλαβερά ἀποτελέσματα.«Ὅταν ὁ ἔφηβος διαβάζει καί ἔχει δίπλα του ἕνα κινητό τηλέφωνο κουράζεται πάρα πολύ. Εἶναι στήν ἡλικία πού οἱ νοητικές του λειτουργίες εἶναι πολύ ἰσχυρές καί αὐτό τό δίπολο [βιβλίο καί κινητό] τόν στρεσάρει. Ὁ ἐγκέφαλός μας δέν εἶναι φτιαγμένος γιά ἔντονες παράλληλες ἐργασίες».Στά νήπια «οἱ γλωσσικές περιοχές τοῦ ἐγκεφάλου ἐνεργοποιοῦνται καλύτερα, ὅταν ἡ ἀνάγνωση σέ ἕνα παιδί γίνεται μέσω ἀνθρώπινης ἀλληλεπίδρασης –ὅταν δηλαδή ἕνας ἄνθρωπος διαβάζει μιά ἱστορία στό παιδί, ἀντί τό παιδί νά τήν βλέπει ἤ νά τήν ἀκούει σέ κάποια ἠλεκτρονική συσκευή»(Καθημερινή, 15.1.2023).Ἡ παιδεία στά νήπια καί στά παιδιά μεταδίδεται ἀποτελεσματικότερα μέσα ἀπό τήν ἀνθρώπινη ἐπαφή μέ ὥριμους ψυχολογικά, τουλάχιστον, ἀνθρώπους, πού ἀληθινά τά ἀγαποῦν, τούς γονεῖς καί τούς δασκάλους τους, οἱ ὁποῖοι τούς μαθαίνουν καί τήν ἀποδοτική χρήση τῶν νέων ἠλεκτρονικῶν μέσων μάθησης.


Πρωτοπρεσβύτερου π. Θωμά Α. Βαμβίνη

bottom of page