Δημοσιεύτηκε: Τετάρτη 10 Μαΐου 2023
Από την πρώτη ημέρα που πήγα στην Έδεσσα κοντά στον Γέροντά μου, άγιο Καλλίνικο Μητροπολίτη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας, άκουγα συνεχώς την φράση «δυνάμει του νόμου του πνευματικού». Δηλαδή, επειδή όλα τα έγγραφα τότε άρχιζαν με την φράση «Δυνάμει του νόμου», και επικαλούνταν τον σχετικό νόμο, εκείνος έπαιρνε αφορμή από αυτό και επανελάμβανε «δυνάμει του νόμου του πνευματικού», για όλα τα θέματα της ζωής μας.
Όταν η μητέρα του τον ρωτούσε στην αρχή της Κληρικής του ζωής γιατί νηστεύει περισσότερο από ο,τι έπρεπε, απαντούσε: «Δυνάμει του νόμου, μάνα». Η μητέρα του ξαναρωτούσε: «Ποιος νόμος, Καλλίνικε, λέει να μη τρώμε κανονικά;». Εκείνος απαντούσε: «Ο νόμος ο πνευματικός, μάνα».
Συχνά, λοιπόν, ερμήνευε τα διάφορα γεγονότα της κοινωνικής και εκκλησιαστικής ζωής με την φράση: «Δυνάμει του νόμου του πνευματικού». Αυτό σημαίνει ότι απέφευγε να δώση ορθολογικές και λογικοκρατικές απαντήσεις στα διάφορα γεγονότα της ζωής, γιατί πάντοτε έβλεπε κάποιους άλλους νόμους που είναι ισχυρότεροι από τους συνηθισμένους κοινωνικούς και διοικητικούς νόμους. Τελικά, είναι ο Θεός που διευθύνει τον κόσμο και δημιουργεί, με διαφόρους τρόπους, αρμονία και δικαιοσύνη στα πράγματα της ζωής μας.
Πράγματι, όπως θεωρούμε ότι υπάρχουν στην φύση οι λεγόμενοι «φυσικοί νόμοι», όπως υπάρχουν οι λεγόμενοι από τους Πατέρας της Εκκλησίας «πνευματικοί λόγοι» ή «λόγοι των όντων», έτσι υπάρχουν οι πνευματικοί νόμοι.
Ακούγοντας από τον Γέροντά μου για τους «νόμους τους πνευματικούς», διάβασα το σχετικό βιβλίο του Αββά Μάρκου του Ασκητού για τα 200 κεφάλαια «περί πνευματικού νόμου». Πρόκειται για κείμενο μεγάλης αξίας που αναφέρεται σε πνευματικά θέματα, αλλά έχει και κοινωνικές εφαρμογές.
Για παράδειγμα, γράφει κάπου: «Εκείνος που έχει πνευματικό χάρισμα και συμπαθεί εκείνους που δεν έχουν, με τη συμπάθεια φυλάγει το χάρισμα. Ο αλαζόνας και υπερήφανος θα το χάσει από τους αλαζονικούς λογισμούς του». Είναι όντως εκπληκτικός ο λόγος αυτός που δείχνει ότι δεν πρέπει μόνον να έχουμε χαρίσματα, αλλά να ενδιαφερόμαστε για το πως θα τα φυλάξουμε με την συμπάθεια στους άλλους.
Αλλού γράφει: «Μην προσπαθείς να λύσεις κάποιο δύσκολο πρόβλημα με φιλονικία, αλλά με τα μέσα που επιβάλλει ο πνευματικός νόμος, δηλαδή με την υπομονή, την προσευχή και την απλότητα της ελπίδας».
Μπορεί κανείς στο βιβλίο αυτό να βρη πνευματικά διαμάντα που δείχνουν τι είναι ο πνευματικός νόμος, που είναι αδιόρατος και άπιαστος στους υπερήφανους ανθρώπους.
Όταν επισκεπτόμουν, από φοιτητής ακόμη, το Άγιον Όρος, άκουγα τους μοναχούς να μιλούν για τον αδυσώπητο χαρακτήρα του πνευματικού νόμου. Ο μακαριστός π. Θεόκλητος Διονυσιάτης μου έλεγε ότι έβλεπε καθαρά την ενέργεια του πνευματικού νόμου να ισχύη και στο Άγιον Όρος. Όταν κάποιος κατηγορούσε τον άλλον, σχεδόν πάντα έκανε το ίδιο λάθος. Διαλύθηκαν Μοναστήρια και μοναχικές αδελφότητες, έγιναν καταστροφές, από τις κατακρίσεις των μοναχών και την αντιμοναχική τους συμπεριφορά. Και ο άγιος Παίσιος έκανε λόγο για την ενέργεια του πνευματικού νόμου.
Αυτό το βλέπουμε και στην κοινωνία. Όταν κάποιος σκάβη τον λάκκο του άλλου, δηλαδή επιδιώκει να τον εξαφανίση, έρχεται ένα απρόσμενο γεγονός, κάποια απροσεξία και μπαίνει ο ίδιος μέσα σε αυτόν τον λάκκο. Προγραμματίζουμε κάτι για δικό μας όφελος σε βάρος του άλλου και όλα ανατρέπονται από ένα μικρό λάθος μας ή μια μικρή μεταβολή.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ενεργούμε, να αποφασίζουμε, να σκεφτόμαστε πάντοτε με φόβο Θεού, κυρίως με σύνεση και δικαιοσύνη, γιατί οι πνευματικοί νόμοι είναι αδυσώπητοι, είναι σκληροί.
Ναυπάκτου Ιερόθεος